Ngày 16/6/2025, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Việc làm năm 2025 (Luật), có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2026. Luật được xây dựng trong bối cảnh thị trường lao động Việt Nam đang chịu nhiều tác động sâu sắc từ quá trình chuyển đổi kinh tế, già hóa dân số, biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh và yêu cầu ngày càng cao về chất lượng nguồn nhân lực. Với nhiều điểm mới quan trọng, Luật được kỳ vọng sẽ tạo hành lang pháp lý vững chắc, thúc đẩy phát triển việc làm bền vững, bảo đảm an sinh xã hội và nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.
Luật Việc làm 2025 được kỳ vọng sẽ tạo hành lang pháp lý vững chắc, thúc đẩy phát triển việc làm bền vững, bảo đảm an sinh xã hội và nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.
Hỗ trợ kịp thời doanh nghiệp gặp thiên tai, dịch bệnh
Một trong những điểm mới nổi bật của Luật là quy định hỗ trợ doanh nghiệp gặp khó khăn do thiên tai, dịch bệnh và các yếu tố bất khả kháng khác. Theo đó, từ năm 2026, doanh nghiệp bị ảnh hưởng nghiêm trọng có thể được hỗ trợ kinh phí từ Quỹ bảo hiểm thất nghiệp để đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao kỹ năng nghề cho người lao động.
Chính sách này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, giúp doanh nghiệp duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh, hạn chế tình trạng cắt giảm lao động; đồng thời, giúp người lao động thích ứng với yêu cầu mới của thị trường việc làm. Đây là bước tiến thể hiện sự chia sẻ trách nhiệm giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người lao động trong bối cảnh rủi ro ngày càng gia tăng.
Nâng cao chất lượng hoạt động dịch vụ việc làm
Luật quy định rõ hơn điều kiện đối với doanh nghiệp hoạt động dịch vụ việc làm, bao gồm yêu cầu về cơ sở vật chất, đội ngũ nhân sự, ký quỹ và tuân thủ nghiêm các quy định trong quá trình hoạt động. Việc siết chặt điều kiện nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động, hạn chế tình trạng môi giới việc làm trái phép, lừa đảo hoặc thu phí không đúng quy định.
Qua đó, hệ thống dịch vụ việc làm sẽ phát huy tốt vai trò kết nối cung - cầu lao động, góp phần xây dựng thị trường lao động minh bạch, hiệu quả và chuyên nghiệp hơn.
Giảm gánh nặng bảo hiểm cho lao động khuyết tật
Luật tiếp tục thể hiện tính nhân văn sâu sắc khi bổ sung chính sách giảm tiền đóng bảo hiểm cho lao động là người khuyết tật. Người sử dụng lao động khi tuyển dụng lao động khuyết tật sẽ được xem xét giảm mức đóng bảo hiểm thất nghiệp trong thời gian nhất định.
Chính sách này nhằm khuyến khích doanh nghiệp tạo việc làm cho người khuyết tật, giúp họ có cơ hội hòa nhập cộng đồng, ổn định thu nhập và nâng cao chất lượng cuộc sống. Đồng thời, đây cũng là giải pháp góp phần thực hiện mục tiêu phát triển bao trùm, không để ai bị bỏ lại phía sau.
Hỗ trợ việc làm cho người cao tuổi
Trước thực trạng già hóa dân số nhanh, Luật dành sự quan tâm đặc biệt đến người lao động cao tuổi. Theo quy định mới, người cao tuổi có nhu cầu tiếp tục làm việc sẽ được hỗ trợ vay vốn tạo việc làm, đào tạo lại, nâng cao kỹ năng nghề và tham gia đánh giá, cấp chứng chỉ kỹ năng nghề.
Chính sách này không chỉ giúp người cao tuổi phát huy kinh nghiệm, kỹ năng tích lũy mà còn góp phần giảm áp lực an sinh xã hội, tận dụng hiệu quả nguồn nhân lực trong bối cảnh thiếu hụt lao động có tay nghề ở nhiều lĩnh vực.
Chính sách thiết thực cho thanh niên hoàn thành nghĩa vụ quân sự
Luật bổ sung nhiều quy định nhằm hỗ trợ thanh niên sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ công an hoặc tham gia lực lượng tình nguyện. Các đối tượng này sẽ được hỗ trợ tư vấn, đào tạo nghề, vay vốn tạo việc làm, khởi nghiệp hoặc tự tạo việc làm.
Quy định này giúp thanh niên nhanh chóng ổn định cuộc sống, phát huy kỷ luật, kỹ năng và tinh thần trách nhiệm được rèn luyện trong môi trường quân đội, đồng thời bổ sung nguồn nhân lực chất lượng cho thị trường lao động.
Bắt buộc chứng chỉ kỹ năng nghề đối với nghề nguy hiểm
Một điểm mới quan trọng khác là quy định bắt buộc người lao động làm các nghề, công việc có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động phải có chứng chỉ kỹ năng nghề. Đây là cơ sở pháp lý nhằm nâng cao trình độ chuyên môn, giảm thiểu tai nạn lao động và bảo đảm an toàn cho cộng đồng.
Quy định này góp phần thay đổi nhận thức về đào tạo nghề, hướng tới chuẩn hóa kỹ năng lao động theo hướng chuyên nghiệp và hội nhập quốc tế.
Điều chỉnh toàn diện chính sách bảo hiểm thất nghiệp
Luật tiếp tục hoàn thiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp, mở rộng quyền lợi cho người lao động và nâng cao hiệu quả quản lý quỹ.
Theo quy định mới, mức hưởng trợ cấp thất nghiệp bằng 60% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp, nhưng không vượt quá mức trần theo quy định. Thời gian hưởng trợ cấp được tính linh hoạt theo thời gian đã đóng bảo hiểm thất nghiệp.
Bên cạnh đó, người lao động đang hưởng trợ cấp thất nghiệp có trách nhiệm chủ động tìm kiếm việc làm, thông báo tình hình việc làm định kỳ, bảo đảm chính sách bảo hiểm thất nghiệp vừa hỗ trợ kịp thời, vừa khuyến khích sớm quay trở lại thị trường lao động.
Luật Việc làm 2025 là bước hoàn thiện quan trọng trong hệ thống chính sách pháp luật về lao động và việc làm của nước ta. Với nhiều quy định mới mang tính đột phá, nhân văn và thực tiễn, Luật không chỉ bảo vệ tốt hơn quyền lợi của người lao động mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển, góp phần xây dựng thị trường lao động hiện đại, bền vững và thích ứng với những biến động của tương lai.
Việc tuyên truyền, phổ biến và tổ chức thực hiện hiệu quả Luật Việc làm 2025 sẽ góp phần đưa chính sách vào cuộc sống, tạo động lực mạnh mẽ cho phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm an sinh cho mọi người dân.
Hồng Vĩnh