Ngày 17/10/2025, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Lâm Đồng ban hành Kế hoạch số 02-KH/TU về thực hiện Kết luận số 149-KL/TW, ngày 10/4/2025 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) “về công tác dân số trong tình hình mới”.
Đây là bước cụ thể hóa quan trọng, thể hiện quyết tâm chính trị cao của Đảng bộ tỉnh trong việc đưa chủ trương lớn của Đảng về công tác dân số đi vào thực tiễn, gắn với yêu cầu phát triển toàn diện con người Việt Nam, xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng nhiệm vụ phát triển nhanh, bền vững và hội nhập quốc tế sâu rộng.
Logo ngành dân số
Khẳng định tầm nhìn chiến lược và ý nghĩa thời đại của chính sách dân số
Ngay từ Nghị quyết số 21-NQ/TW, Đảng ta đã xác định: “Dân số là yếu tố trung tâm của chiến lược phát triển đất nước; công tác dân số là nhiệm vụ chiến lược, vừa cấp bách, vừa lâu dài, là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân và của cả hệ thống chính trị.”
Kết luận số 149-KL/TW tiếp tục phát triển tư duy đó, nhấn mạnh việc chuyển trọng tâm chính sách dân số từ “kế hoạch hóa gia đình” sang “dân số và phát triển”, đặt trong mối quan hệ hữu cơ với nhiệm vụ nâng cao chất lượng dân số, điều chỉnh cơ cấu dân số hợp lý, thích ứng với già hóa dân số, phát huy hiệu quả nguồn lực con người phục vụ phát triển kinh tế – xã hội, bảo đảm quốc phòng – an ninh.
Đây là tầm nhìn mang ý nghĩa thời đại sâu sắc, phản ánh quan điểm nhân văn và khoa học của Đảng ta trong việc coi con người là trung tâm, là mục tiêu và là động lực của sự phát triển. Trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với nhiều thách thức về dân số – từ già hóa nhanh, tỷ lệ sinh thấp, di cư lao động, đến bất bình đẳng giới và chất lượng nguồn nhân lực – chính sách dân số của Việt Nam không chỉ có ý nghĩa trong nước, mà còn đóng góp vào xu thế phát triển bền vững toàn cầu, khẳng định bản lĩnh, trí tuệ và giá trị nhân văn của con đường phát triển xã hội chủ nghĩa mà Đảng và Nhân dân ta đã lựa chọn.
Đổi mới tư duy và phương thức lãnh đạo, tổ chức thực hiện công tác dân số
Trên cơ sở định hướng của Trung ương, Kế hoạch số 02-KH/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Lâm Đồng đã cụ thể hóa bằng các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp phù hợp với điều kiện đặc thù của địa phương.
Lâm Đồng – một tỉnh có quy mô dân số khoảng 3,8 triệu người, đứng thứ 12 cả nước, với 43 dân tộc cùng sinh sống, trong đó có các dân tộc bản địa như K’Ho, Mạ và người Kinh, là biểu trưng cho sự đa dạng văn hóa, đoàn kết và phát triển.
Cơ cấu hành chính mới gồm 124 đơn vị cấp xã (103 xã, 20 phường, 1 đặc khu hành chính) thể hiện bước chuyển mạnh mẽ trong quản trị dân cư, mở ra cơ hội để chính sách dân số được triển khai toàn diện, sâu rộng, gắn kết chặt chẽ với nhiệm vụ phát triển con người.
Tỉnh ủy xác định rõ: công tác dân số không chỉ là lĩnh vực chuyên môn y tế mà là một trụ cột của chiến lược phát triển con người, đòi hỏi sự đổi mới mạnh mẽ về tư duy lãnh đạo, quản trị và phương thức thực hiện. Việc chuyển từ “quản lý hành chính dân số” sang “quản trị phát triển dân số và con người dựa trên dữ liệu, bằng chứng và công nghệ số” là bước tiến về chất trong năng lực lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh, phù hợp với tinh thần đổi mới toàn diện, hiện đại hóa quản lý nhà nước và hội nhập quốc tế.
Tăng cường công tác tuyên truyền, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và hành động
Nhận thức sâu sắc rằng truyền thông là một đòn bẩy chiến lược, Ban Tuyên giáo và Ban Dân vận Tỉnh ủy Lâm Đồng đã chủ động hướng dẫn công tác tuyên truyền thực hiện Kế hoạch số 02-KH/TU với nhiều đổi mới sáng tạo.
Công tác truyền thông không chỉ dừng ở việc phổ biến chính sách, mà tập trung xây dựng văn hóa dân số tiến bộ, bình đẳng, nhân văn, đề cao trách nhiệm của mỗi cá nhân, gia đình và cộng đồng trong việc sinh đủ hai con, nuôi dạy con tốt, chăm sóc người cao tuổi, giảm mất cân bằng giới tính khi sinh, và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Các cơ quan báo chí, truyền thông của tỉnh phát huy vai trò là cầu nối thông tin, biểu dương gương người tốt, việc tốt, nhân rộng mô hình hay, đồng thời chủ động đấu tranh phản bác các luận điệu sai trái, xuyên tạc, chống phá chính sách dân số của Đảng và Nhà nước. Nhờ đó, nhận thức xã hội được nâng lên rõ rệt, tạo sự đồng thuận và thống nhất hành động trong toàn xã hội.
Phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị
Kế hoạch số 02-KH/TU xác định rõ: công tác dân số là trách nhiệm chính trị của toàn hệ thống chính trị. Các cấp ủy, chính quyền, đoàn thể, Mặt trận Tổ quốc đều có vai trò riêng và phối hợp chặt chẽ trong tổ chức thực hiện. Sở Y tế là cơ quan đầu mối, chủ trì triển khai các chương trình, dự án, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ làm công tác dân số. Sở Giáo dục và Đào tạo đưa nội dung dân số, sức khỏe sinh sản, bình đẳng giới vào trường học, hình thành nhận thức đúng cho thế hệ trẻ. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch định hướng thông tin, quản lý truyền thông văn hóa trên không gian mạng, đảm bảo tính nhân văn và chuẩn mực. Các đoàn thể chính trị – xã hội lồng ghép nội dung dân số vào phong trào thi đua, cuộc vận động, tạo thành phong trào sâu rộng trong cộng đồng.
Công tác dân số sẽ được triển khai đồng bộ, thống nhất từ tỉnh đến cơ sở, huy động được trí tuệ, nguồn lực và sự hưởng ứng của toàn dân – yếu tố quyết định để chủ trương của Đảng thực sự đi vào cuộc sống.
Đưa chủ trương của Đảng về công tác dân số vào thực tiễn phát triển bền vững
Đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW và Kết luận số 149-KL/TW không chỉ là nâng cao nhận thức, mà còn là hành động chính trị, nhân văn, chiến lược và thời đại. Kế hoạch số 02-KH/TU của Lâm Đồng tạo nền tảng để địa phương chủ động triển khai các chương trình dân số và phát triển giai đoạn 2026–2035, gắn với các mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc (SDGs), đặc biệt là phát triển con người toàn diện, công bằng xã hội và bảo đảm an sinh.
Thực hiện tốt công tác dân số chính là đầu tư cho tương lai đất nước, là điều kiện tiên quyết để Việt Nam phát triển nhanh, bền vững, bao trùm và nhân văn. Trong tiến trình ấy, Lâm Đồng đang thể hiện vai trò tiên phong, sáng tạo, cụ thể hóa đường lối của Đảng vào thực tiễn phát triển vùng Tây Nguyên, với tầm nhìn hướng tới một xã hội “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.”
Công tác dân số trong tình hình mới mang ý nghĩa chính trị và thời đại sâu sắc, thể hiện tầm nhìn chiến lược của Đảng ta trong xây dựng, phát triển con người Việt Nam toàn diện.
Việc triển khai đồng bộ, quyết liệt Kế hoạch số 02-KH/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Lâm Đồng sẽ là minh chứng sinh động cho năng lực lãnh đạo, tổ chức thực hiện của Đảng ở cấp địa phương, góp phần hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước hùng cường, phồn vinh và hạnh phúc.
Công tác dân số vì thế không chỉ là một chính sách xã hội, mà là nhiệm vụ chiến lược, lâu dài của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, trong đó con người vừa là trung tâm, vừa là động lực của phát triển.
* Hoàng Khôi