Trong bối cảnh nông nghiệp Lâm Đồng đứng trước những yêu cầu khắt khe của hội nhập và tác động của biến đổi khí hậu, câu chuyện khởi nghiệp và thành công của anh Nguyễn Trịnh – Chi hội trưởng Chi hội Nông dân Tổ dân phố Xuân Sơn, phường Xuân Trường – đã trở thành minh chứng sống động cho thấy người nông dân hoàn toàn có thể làm chủ công nghệ, làm chủ thị trường và làm giàu chính đáng trên mảnh đất quê hương. Với mô hình sản xuất chuối La Ba hữu cơ theo hướng công nghệ cao gắn với chuyển đổi số, anh Trịnh không chỉ tìm thấy sự ổn định kinh tế mà còn tích cực lan tỏa kinh nghiệm, góp phần xây dựng một nền nông nghiệp hiện đại, thông minh và bền vững.

Vườn chuối La Ba canh tác hữu cơ của anh Nguyễn Trịnh

Đổi mới tư duy - Con đường tất yếu của nông nghiệp Lâm Đồng

 Lâm Đồng đã được Chính phủ xác định là một trong những trung tâm nông nghiệp cao hàng đầu cả nước. Tuy nhiên, để đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng sản phẩm theo tiêu chuẩn an toàn (hữu cơ, Viet GAP), giảm chi phí sản xuất, lao động, ổn định đầu ra, làm chủ thị trường, việc ứng dụng đồng bộ khoa học kỹ thuật và chuyển đổi số phải trở thành con đường tất yếu.

Anh Nguyễn Trịnh khẳng định người nông dân phải là chủ thể tiên phong trong công cuộc chuyển đổi này. Những năm đầu lập nghiệp tại Xuân Trường, anh Trịnh cũng từng đối diện với tình trạng “được mùa mất giá” và thu nhập bấp bênh từ cà phê, rau màu truyền thống. Anh luôn trăn trở về một hướng đi mới, có giá trị kinh tế cao và ổn định hơn. Năm 2015, sau quá trình tìm hiểu kỹ lưỡng, anh nhận thấy giống chuối La Ba – đặc sản nổi tiếng của vùng – có tiềm năng lớn. Giống cây này không chỉ phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng Xuân Trường mà còn có khả năng tiêu thụ ổn định và giá trị kinh tế cao hơn các loại cây trồng truyền thống. Anh đã mạnh dạn chuyển đổi và dành 0,7 ha đất để trồng thử nghiệm. Thành công bước đầu đã thôi thúc anh đầu tư bài bản và dấn thân vào con đường nông nghiệp hữu cơ ứng dụng công nghệ cao.

Mô hình sản xuất công nghệ cao đồng bộ

Mô hình của anh Trịnh tập trung vào việc áp dụng đồng bộ các giải pháp công nghệ cao và chuyển đổi số, hướng tới một nền nông nghiệp hiện đại, tiết kiệm và thân thiện môi trường. Trong canh tác, anh đã đầu tư hơn 100 triệu đồng lắp đặt hệ thống tưới nhỏ giọt tự động và điều khiển từ xa qua điện thoại (Smartphone Farm Management). Giải pháp này giúp kiểm soát độ ẩm chính xác, tiết kiệm 30% lượng nước tưới, giảm công lao động thủ công, và đảm bảo cây sinh trưởng đồng đều, tăng năng suất. 70-80% phân bón hóa học được thay thế bằng phân hữu cơ vi sinh và phân trùn quế. Việc áp dụng kỹ thuật nuôi cấy vi sinh bản địa để cải tạo đất không chỉ cải tạo đất bạc màu, bảo vệ môi trường mà còn đảm bảo tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, nâng cao sức khỏe cây trồng và chất lượng quả. Biện pháp bao trái chuyên dụng ngay từ giai đoạn non, cùng với việc sử dụng bẫy côn trùng và thuốc bảo vệ thực vật sinh học giúp hạn chế 90% sâu bệnh gây hại trực tiếp lên quả, bảo vệ mẫu mã và nâng cao giá trị thương phẩm, giảm thiểu tối đa tồn dư hóa chất. Kỹ thuật thu hoạch và bảo quản sơ bộ theo tiêu chuẩn còn giúp tăng thời gian bảo quản thêm 5-7 ngày.

Chuyển đổi số - Công cụ làm chủ thị trường

Chuyển đổi số được xem là công cụ giúp người nông dân làm chủ thông tin thị trường và tối ưu hóa quyết định kinh doanh. Nhật ký đồng ruộng số và các ứng dụng quản lý nông nghiệp đơn giản giúp tiết kiệm thời gian, nắm bắt kịp thời tình hình sản xuất và đưa ra quyết định chính xác về thời điểm thu hoạch và giá bán.

Việc quản lý thị trường qua công cụ số cũng được đẩy mạnh. Anh tích cực quảng bá sản phẩm chuối La Ba hữu cơ thông qua mạng xã hội và các sàn thương mại điện tử địa phương. Bằng cách trực tiếp giới thiệu quy trình sản xuất sạch đến người tiêu dùng, anh đã kết nối trực tiếp với họ, mở rộng đầu ra, xây dựng thương hiệu cá nhân và tăng giá trị sản phẩm, tránh phụ thuộc vào thương lái trung gian.

Lợi nhuận vượt trội và tinh thần cộng đồng

Nhờ ứng dụng đồng bộ công nghệ cao và chuyển đổi số, mô hình trồng chuối La Ba đã đạt được sự ổn định và hiệu quả kinh tế cao. Từ năm 2020 đến nay, mô hình đạt doanh thu ổn định từ 850 triệu đến 1,15 tỷ đồng/năm (trên diện tích 0,7 ha). Lợi nhuận sau chi phí duy trì đạt từ 400 đến 670 triệu đồng/năm, cao hơn nhiều lần so với các loại cây trồng truyền thống trước đây. Mô hình tạo việc làm cho 03 lao động gia đình và 4-5 lao động thời vụ tại địa phương với thu nhập ổn định. Không những vậy, anh còn trực tiếp hướng dẫn kỹ thuật canh tác và cách ứng dụng công nghệ số cho15 hộ nông dân khác.

Với vai trò Chi hội trưởng Chi hội Nông dân Tổ dân phố Xuân Sơn, anh thường xuyên vận động, khuyến khích bà con mạnh dạn ứng dụng khoa học kỹ thuật và chuyển đổi số. Anh cho rằng người nông dân phải dám thay đổi tư duy, vượt qua lối mòn sản xuất cũ để tiếp cận công nghệ mới. Khoa học kỹ thuật và chuyển đổi số phải được áp dụng đồng bộ, từ đầu tư hạ tầng đến quản lý dữ liệu và tiêu thụ; sản xuất hữu cơ là con đường bền vững, là yếu tố quan trọng nhất để nâng cao giá trị và khả năng cạnh tranh lâu dài; góp phần thực hiện mục tiêu: Nông nghiệp thịnh vượng, Nông dân giàu có, Nông thôn văn minh, hiện đại.

Hoàng Ly